Διήγηση ὠφέλιμη (α)

Ὁ Ὀκτώβριος, μήνας τοῦ ἁγίου Δημητρίου, ἔφερε στήν «ἁγιολογική ἐπικαιρότητα» τόν βίο καί τά θαύματα τοῦ Μεγαλομάρτυρα Μυροβλήτη. Σέ ἕνα ἀπό αὐτά θά ἀναφερθοῦμε στήν συνέχεια, παίρνοντάς το ἀπό τήν αὐτοβιογραφία τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου. Εἶναι μιά ἐπίκαιρη καί ὠφέλιμη διήγηση. Ὁ Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, ἐπιθυμώντας ἀπ’ τήν νεότητά του τόν αὐθεντικό βίο, ἀναζητοῦσε καθοδηγητές, πού θά τοῦ ὑποδείκνυαν τήν ὁδό πού ἔπρεπε νά ἀκολουθήσῃ. Σέ αὐτήν τήν ἀναζήτηση καθοριστικές ἦταν οἱ γνῶμες τοῦ π. Εὐσεβίου Ματθοπούλου καί τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου. Ὁ π. Εὐσέβιος τόν συμβούλευσε νά ἐκπληρώσῃ τήν στρατιωτική του ὑποχρέωση, ἀποδίδοντας τά Καίσαρος Καίσαρι, καί κατόπιν νά ἀναχωρήσῃ ἀπό τόν κόσμο γιά νά ὑπηρετήσῃ τόν Οὐράνιο Βασιλέα.

Ἄκουσε τήν συμβουλή του καί κατά τήν στρατιωτική του θητεία (ἡ Μονάδα του στρατοπέδευε στήν Ἀθήνα) συνέχισε νά ἔχη ἐπαφή μαζί του, παρακολουθώντας τίς ὁμιλίες του στόν Ἱερό Ναό Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, στό Μοναστηράκι. Ἔτρεχε ὅμως καί σέ ἄλλες πνευματικές ἑστίες, ἄκουγε καί ἄλλους ἱεροκήρυκες, παίρνοντας ὅ,τι καλύτερο μποροῦσε ἀπό τήν πνευματική ζωή τῆς Ἀθήνας. Στό διάστημα αὐτό γνωρίστηκε μέ τόν Ἀλέξανδρο Μωραϊτίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη, μέ τούς ὁποίους πήγαινε συχνά στίς ἀγρυπνίες, πού τελοῦσε στόν Ναό τοῦ Προφήτη Ἐλισσαίου ὁ ἅγιος Ἱερέας παπα-Νικόλας Πλανᾶς καί ἔψελνε μαζί τους.

Ὁ π. Φιλόθεος συνάντησε τόν ἅγιο Νεκτάριο μετά τό τέλος τῆς στρατιωτικῆς του θητείας, ὅταν, ὑπακούοντας στόν π. Εὐσέβιο, ἀποφάσισε νά γίνῃ «στρατιώτης τοῦ ἐπουρανίου Βασιλέως». Ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἦταν τότε Διευθυντής τῆς Ριζαρείου Ἱερατικῆς Σχολῆς. Ἡ συμβουλή του ἦταν σαφής, ἀλλά δέν συνέπιπτε μέ τόν νεανικό φιλοαγιορειτικό ζῆλο τοῦ π. Φιλοθέου. Τοῦ εἶπε ὅτι εἶναι καλή ἡ γνώμη του γιά τήν μοναχική ἀφιέρωση, καί τόν συμβούλευσε νά μήν πάῃ σέ ἄλλη Μονή παρά στήν Μονή τῆς Πάρου, στήν ὁποία ὑπῆρχαν πολλοί καί ἐνάρετοι μοναχοί. Ὁ π. Φιλόθεος ὅμως ποθοῦσε τό Ἅγιον Ὄρος καί ἐπέμενε στήν ἐπιθυμία του. Τότε ὁ ἅγιος Νεκτάριος τοῦ εἶπε: «Ἐάν μείνῃς στήν Ἑλλάδα», -τό Ἅγιον Ὄρος τότε ἦταν ἔξω ἀπό τά σύνορα τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους-, «νά πᾶς στήν Λογγοβάρδα, ἀλλ’ ἀφοῦ ἐπιμένεις γιά τό Ἅγιον Ὄρος, πήγαινε μέ τήν εὐχή μου». Τοῦ ἐπεσήμανε ὅμως ὅτι πρέπει νά ἀποφύγῃ τά Ἰδιόρρυθμα Μοναστήρια. Ἀπό τά ἄλλα ἄς ἐκλέξει ὅ,τι τόν εὐχαριστεῖ: Κοινόβιο, Σκήτη ἤ τήν Ἔρημο.

Τελικά, ἐνῶ ξεκίνησε νά πάῃ, δέν ἔφθασε στό ποθούμενο Ἅγιον Ὄρος, ἀλλά ἐπικράτησε μέ θεία ἐπέμβαση, μέσω τοῦ προστάτη τῆς Θεσσαλονίκης ἁγίου Δημητρίου, ἡ ἀρχική γνώμη τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. Ὁ π. Φιλόθεος μάλιστα σημειώνει στήν αὐτοβιογραφία του ὅτι ὁ ἅγιος Νεκτάριος τοῦ εἶχε προφητεύσει ὅτι, ὅπου καί ἄν πάῃ, στήν Λογγοβάρδα θά καταλήξῃ.

Ἔχει ἐνδιαφέρον νά δῇ κανείς τόν θαυμαστό τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἐνεργεῖ ὁ Θεός στούς ἀνθρώπους πού ἀφιερώνουν τόν ἑαυτό τους στήν διακονία Του. Τό ἐνδιαφέρον στήν προκειμένη περίπτωση ἑστιάζεται στό ὅτι, ἀπό τήν πράξη τῆς ἀφιερώσεως δέν ἀπουσιάζουν οἱ ἀτομικές ἐπιθυμίες, οἱ ἐπιμέρους ἐπιλογές, οἱ γνῶμες, πού μπορεῖ νά διαφοροποιοῦνται ἀπό τίς γνῶμες τῶν ἐμπειροτέρων, τῶν Πνευματικῶν ἤ τῶν Γερόντων. Ὁ πόθος γιά τό Ἅγιον Ὄρος τοῦ νεαροῦ Κωνσταντίνου (π. Φιλοθέου) δέν συνέπιπτε μέ τήν γνώμη τοῦ ἁγίου Νεκταρίου γιά τήν Λογγοβάρδα. Ὁ π. Φιλόθεος ἀκολούθησε τόν πόθο του. Ὁ Θεός ὅμως ἐπιβεβαίωσε τελικά τήν γνώμη τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, μέ ἕναν ἰσχυρό πειρασμό, πού συνέτριψε τούς ἀδιάκριτους εὐλαβεῖς ἐνθουσιασμούς τοῦ νεαροῦ Κωνσταντίνου. Τό ἀπόγευμα τῆς 8ης Μαΐου 1907, ἀφοῦ τό προηγούμενο βράδυ συμμετεῖχε σέ ἀγρυπνία στόν ἅγιο Ἐλισσαῖο, ἀναχώρησε ὁ Κωνσταντίνος μαζί μέ ἕναν φίλο του γιά τό Ἅγιον Ὄρος μέ τό ἀτμόπλοιο «Πηνειός». Μετά ἀπό δύο μέρες ἔφθασαν στήν Θεσσαλονίκη, ἡ ὁποία ἦταν ἀκόμη κάτω ἀπό τήν κυριαρχία τῶν Τούρκων. Ὁ π. Φιλόθεος ἀπό μικρός εἶχε εὐλάβεια στόν ἅγιο Δημήτριο, γι’ αὐτό παρακάλεσε τόν φίλο του νά βγοῦν ἀπό τό ἀτμόπλοιο, γιά νά προσκυνήσουν τόν τάφο τοῦ ἁγίου Δημητρίου. Πράγματι, βγῆκαν στήν Θεσσαλονίκη, προσκύνησαν μέ κατάνυξη τόν τάφο τοῦ Ἁγίου, καί ἀπό τήν στιγμή ἐκείνη μπῆκαν σέ ἕναν πειρασμό πού δίδαξε πολλά στόν π. Φιλόθεο.

π. Θωμᾶς Βαμβίνης