Ἡ μάχη τῶν μοναχῶν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου

Στίς 24 Ἰουνίου 1827 ἔλαβε χώρα μία ἀπό τίς τελευταῖες μάχες τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Ἡ μάχη τῶν μοναχῶν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων κατά τοῦ Ἰμπραήμ καί τῶν Τουρκοαιγυπτίων του. Ὁ Ἰμπραήμ, υἱοθετημένος γιός τοῦ Μεχμέτ Ἀλῆ, ἀντιβασιλέως τῆς Αἰγύπτου, εἶχε πάρει ἐντολή ἀπό τόν σουλτάνο νά ἐκκαθαρίσει τήν Πελοπόννησο ἀπό κάθε ἑστία ἑλληνικῆς ἀντίστασης. Ἀρχικά εἶχε ἐπιτυχίες λόγω τῆς διχόνοιας τῶν ἐπαναστατῶν καί λόγω τῆς προδοτικῆς στάσης μερικῶν τουρκοπροσκυνημένων, ὅπως ὁ διαβόητος Νενέκος.

Ὅταν ὁ Ἰμπραήμ μέ 15.000 στρατιῶτες βρέθηκε στήν περιοχή τῶν Καλαβρύτων, αἰσθάνθηκε ντροπή πού ἡ Μονή τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου μέ τή θαυματουργό εἰκόνα τῆς Παναγίας, ἔργο τοῦ εὐαγγελιστῆ Λουκᾶ, ἔμενε ἀπόρθητη. Οἱ μοναχοί ἀξιοποιοῦσαν τό βραχῶδες τοῦ ἐδάφους καί εἶχαν μεταβάλει τή μονή τῆς μετανοίας τους σέ καστρομονάστηρο. Τούς ἐνίσχυσαν μερικές ἑκατοντάδες ἀνδρῶν ὑπό τόν Ν. Πετιμεζά καί ὁ ὑπασπιστής τοῦ Κολοκοτρώνη, ὁ γνωστός λόγιος Φωτάκος Χρυσανθόπουλος, ὁ ὁποῖος ἔγραψε στά Ἀπομνημονεύματά του ὅτι «οἱ Τοῦρκοι αἰσθάνθηκαν καλογερικό πόλεμο». Στό πλευρό τοῦ Ἰμπραήμ πολέμησε ὁ Νενέκος ἐπικεφαλῆς λίγων προδοτῶν Ἑλλήνων.

Τή λεβεντιά τῆς ἑλληνικῆς ψυχῆς καί τό ἦθος τοῦ ἑλληνορθόδοξου κληρικοῦ καί μοναχοῦ διατρανώνουν οἱ πολυάριθμοι τότε μοναχοί του Μ. Σπηλαίου μέ τίς δύο ἀπαντήσεις τους πρός τούς ἀπεσταλμένους τοῦ Ἰμπραήμ. Στήν πρώτη ἀπαντοῦν ὅτι δέν παραδίδονται καί ὅτι θά ἀγωνιστοῦν, διότι πιστεύουν στή Θεία Πρόνοια καί στήν τελική ἧττα τοῦ Αἰγύπτιου στρατάρχη.

Ἡ δεύτερη ἀπάντησή τους ἀξίζει νά ἀναδημοσιευθεῖ ὁλόκληρη. Σημειώνω ὅτι ὑπῆρχε σέ παλαιότερα ἀναγνωστικά του Δημοτικοῦ, πού σήμερα ἔχουν ἀντικατασταθεῖ ἀπό ψευδοπροοδευτικά κείμενα.

Θαυμάστε:

«Ὑψηλότατε ἀρχηγέ τῶν Ὀθωμανικῶν ἁρμάτων, χαῖρε.

Ἐλάβομεν τό γράμμα σου καί εἴδομεν τά ὅσα γράφεις. Ἠξεύρομεν πώς εἶσαι εἰς τόν κάμπον τῶν Καλαβρύτων πολλάς ἡμέρας καί ὅτι ἔχεις ὅλα τά μέσα τοῦ πολέμου. Ἡμεῖς διά νά προσκυνήσωμεν εἶναι ἀδύνατον, διότι εἴμεθα ὁρκισμένοι εἰς τήν πίστη μας ἤ νά ἐλευθερωθῶμεν ἤ νά ἀποθάνωμεν πολεμοῦντες, καί κατά τό ἀϊνί (πίστη) μας δέν γίνεται νά χαλάσει ὁ ἱερός ὅρκος τῆς πατρίδος μας.

Σᾶς συμβουλεύομεν, ὅμως, νά ὑπάγεις νά πολεμήσεις σέ ἄλλα μέρη, διότι ἄν ἔρθεις ἐδῶ νά μᾶς πολεμήσεις καί μᾶς νικήσεις δέν εἶναι μεγάλον κακόν, διότι θά νικήσεις παπάδες. Ἄν ὅμως νικηθεῖς, τό ὁποῖον ἐλπίζομεν ἄφευκτα μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ, διότι ἔχομεν καί θέση δυνατή, καί θά εἶναι ἐντροπή σου καί τότε οἱ Ἕλληνες θά ἐγκαρδιωθοῦν καί θά σέ κυνηγοῦν πανταχοῦ.

Ταῦτα σέ συμβουλεύομεν καί ἡμεῖς, κάμε ὡς γνωστικός τό συμφέρον σου. Ἐχομεν καί γράμματα ἀπό τήν Βουλήν καί ἀρχιστράτηγον Θεόδωρον Κολοκοτρώνην, ὅτι εἰς πᾶσαν περίπτωσιν πολλήν βοήθειαν θά μᾶς στείλει, παλληκάρια καί τροφάς, καί ὅτι ἤ θά ἐλευθερωθῶμεν τάχιστα ἤ θά ἀποθάνωμεν κατά τόν ἱερόν ὅρκον τῆς Πατρίδος μας.

ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ ὁ Ἡγούμενος

Καί οἱ σύν ἐμοί παπάδες καί καλόγεροι

Τήν 22αν Ἰουνίου 1827, Μέγα Σπήλαιον».

Ἡ μάχη ἔγινε ἔπειτα ἀπό δύο ἡμέρες καί δίπλα στούς Ἕλληνες ἐνόπλους πολέμησαν 100 μοναχοί πού ἔβγαλαν τά ράσα καί φόρεσαν φουστανέλες. Ὁ Ἰμπραήμ ἡττήθηκε καί ἔχασε πολλούς ἄνδρες. Μετά τήν Ἁγία Λαύρα ἄλλο ἕνα μοναστήρι τῶν Καλαβρύτων ἔδωσε τό μήνυμα τῆς ἀξιοπρέπειας στούς ἀγωνιζομένους.

Πολλά εἶναι τά ἐπίκαιρα διδάγματα:

α) Ἡ ὑπερήφανη ἀπάντηση τῶν μοναχῶν ἐντάσσεται στήν παράδοση τῶν πολλῶν ΟΧΙ τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἀπό τό Μολών Λαβέ ἕως τό ΟΧΙ τοῦ 1940.

β) Ὁ καλογερικός πόλεμος καί ἡ ἀπώθηση πολλαπλάσιων στρατευμάτων ἀποδεικνύουν γιά ἀκόμη μία φορά πόσο ἄδικο ἔχουν οἱ ἀποδομητές ἱστορικοί πού ἀρνοῦνται τήν ἐθνική προσφορά τοῦ ὀρθόδοξου κλήρου καί τῶν μοναστηριῶν.

γ) Οἱ τουρκοπροσκυνημένοι Νενέκοι τότε ἔπαιρναν τά ὅπλα ὑπέρ τοῦ κατακτητῆ. Σήμερα μᾶς ὑπονομεύουν παραχαράσσοντας τήν Ἱστορία.

Τελικά ἡττῶνται καί χλευάζονται!

Κωνσταντῖνος Χολέβας

Τετράδιο 159 * Ἰούνιος 2013