Ἀκόμα δέν τόν εἴδανε

Ὁ Τριπολιτσιώτης Ἀγγελάκης Νικηταρᾶς, παράγγειλε κάποτε τοῦ Κολοκοτρώνη, πού ἦταν στενός του φίλος, νά κατέβει στό χωριό, γιά νά βαφτίσει τό μωρό του. Ὁ Νικηταρᾶς τοῦ παράγγειλε ὅτι τό παιδί ἐπρόκειτο νά τό βγάλουν Γιάννη, ἀλλά γιά νά τόν τιμήσουν, ἀποφάσισαν νά τοῦ δώσουν τ’ ὄνομά του, δηλαδή Θεόδωρο.

Ὁ θρυλικός Γέρος τοῦ Μοριᾶ ἀπάντησε τότε, πώς εὐχαρίστως θά πήγαινε μόλις θά «ἔκλεβε λίγον καιρό», γιατί τίς μέρες ἐκείνες ἔδινε μάχες. Ἔτσι θά πέρασε ἕνας ὁλόκληρος μήνας σχεδόν κι ὁ Κολοκοτρώνης δέν κατόρθωσε νά πραγματοποιήσει τήν ὑπόσχεση πού εἶχε δώσει.

Δεύτερη, λοιπόν, παραγγελία τοῦ Νικηταρᾶ. Ὥσπου ὁ Γέρος πῆρε τήν ἀπόφαση καί μέ δύο παλικάρια του κατέβηκε στό χωριό. Ἀλλά μόλις μπῆκε στό σπίτι τοῦ φίλου του, δέν εἶδε κανένα μωρό, οὔτε καμιά προετοιμασία γιά βάφτιση.

Τί εἶχε συμβεῖ: Ἡ γυναίκα τοῦ Νικηταρᾶ ἦταν στίς μέρες της νά γεννήσει. Ἐπειδή ὅμως, ὁ τελευταῖος ἤξερε πώς ὁ Γέρος ἦταν ἀπασχολημένος στά στρατηγικά του καθήκοντα καί πώς θ’ ἀργοῦσε ὁπωσδήποτε νά τούς ἐπισκεφθεῖ -ὁπότε θά εἶχε γεννηθεῖ πιά τό παιδί- τοῦ παράγγελνε καί τοῦ ξαναπαράγγελνε προκαταβολικά γιά τή βάφτιση. Ὅταν ὁ Κολοκοτρώνης ἄκουσε τήν ἀπολογία τοῦ Νικηταρᾶ, ξέσπασε σέ δυνατά γέλια καί φώναξε:

– Ὠχού! Μωρέ, ἀκόμα δέν τόν εἴδανε καί Γιάννη τόν βαφτίσανε!

*

Οἱ φόροι πρίν ἀπό τόν 19ο αἰώνα ἦταν τόσοι πολλοί στήν Ἑλλάδα, ὥστε ὅσοι δέν εἶχαν νά πληρώσουν ἔβγαιναν στό βουνό. Γιά τή φοβερή αὐτή φορολογία, ὁ ἱστορικός Χριστόφορος Ἄγγελος, γράφει τά ἑξῆς χαρακτηριστικά: «Οἱ ἐπιβληθέντες φόροι ἦσαν ἀναρίθμητοι, ἀλλά καί ἄνισοι. Ἐκτός τῆς δεκάτης, τοῦ ἐγγείου καί τῆς διακατοχῆς τῶν ἰδιοκτησιῶν, ἑκάστη οἰκογένεια κατέβαλλε χωριστά φόρον καπνοῦ (ἑστίας), δασμόν γάμου, δούλου καί δούλης, καταλυμάτων ἐπαρχιακῶν, ἐξόδων καφτανίων, καρφοπετάλων καί ἄλλων ἐκτάκτων. Ἐνῶ δέ οὕτω βαρεῖς καθ’ ἑαυτούς ἦσαν οἱ ἐπιβληθέντες φόροι, ἔτι βαρυτέρους καί ἀφορήτους καθίστα ὁ τρόπος τῆς εἰσπράξεως καί ἡ δυναστεία τῶν ἀποστελλομένων πρός τοῦτο ὑπαλλήλων ἤ ἐκμισθωτῶν. Φόρος ὡσαύτως ἐτίθετο ἐπί τῶν ραγιάδων ἐκείνων οἵτινες ἔτρεφον μακράν κόμην».

Ἀπό τό τελευταῖο αὐτό, ἔμεινε παροιμιώδης ἡ φράση: «πλήρωσε τά μαλλιά τῆς κεφαλῆς του».

Τετράδιο 162 * Ὀκτώβριος 2013