Ἡ ἐντός τῶν τειχῶν ἐκκοσμίκευσις

Περικοπές ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, ἐκκοσμίκευσις τοῦ Τυπικοῦ, εἰσαγωγή νέων ὕμνων (τοῦ τύπου "Ἁγνή Παρθένε...") εἶναι πλέον κάτι σύνηθες. Ἀκούονται διαταγές ἡγουμένης σάν αὐτή: "Ἀπόψε θά κάνουμε δυό (!) χαιρετισμούς, ἕναν στίς τέσσερις καί ἕναν στίς ἕξι, γιατί θά ἔλθουν τέσσερα πούλμαν"...

Σέ ἐρώτησή μου σέ γυναικεῖον μοναστήρι μέ πενήντα καί πλέον καλόγρηες, μετά τόν ἑσπερινό: "Γιατί παραλείψατε τό ψαλτήρι", ἡ ἀπάντησις ἦταν ξερή: "γιατί περιμένουμε κόσμο"... Ὁπότε τό Μοναστήρι μεταβάλλεται σέ κατάστημα πωλήσεως ἐργοχείρων καί τά πάντα προσαρμόζονται βάσει ἑνός σκοποῦ: Νά ἔρχεται κόσμος. Τό μοναστήρι τότε μεταβάλλεται σέ ἐνορία. Πράγμα πού ἐκκλησιαστικῶς εἶναι ἀνεπίτρεπτον. Ἐπιφέρει δέ σύγχυσιν οὐ τήν τυχοῦσαν. Καί γι' αὐτό ὑπεύθυνοι εἴμεθα ἐμεῖς οἱ μοναχοί. Ἀντί νά διδάσκωμε τούς Χριστιανούς νά ἔχουν ζωντανή σχέση μέ τήν ἐνορία τους, τούς διδάσκουμε νά ἔρχωνται σέ μᾶς, γιατί ἐδῶ σ' ἐμᾶς ὑπάρχει ἁγιότης, ὑπάρχει κατάνυξις, ὑπάρχει μισοσκόταδο.

Καί ὅλα αὐτά συμβαίνουν γιατί στίς μέρες μας ἡ καλογερική θεωρεῖται ὡς ἡ ἀφρόκρεμα, ἡ ἐλίτ τῆς κοινωνίας. Κατά τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας ὁ μοναχός εἶναι κάτω πάντων. Γι' αὐτό κατά τήν ἀρχαίαν πράξιν οὐδέποτε ἀπεσχηματίζετο. Ὁ,τιδήποτε καί ἄν διέπραττε. Καί τοῦτο διότι ἀποσχηματιζόμενος δέν τιμωρεῖται, τοὐναντίον ἀμείβεται, ἀνερχόμενος εἰς τήν τάξιν τῶν λαϊκῶν.

Τώρα πλέον στόν τύπο τοῦ σύγχρονου μοναχοῦ δέν ταιράζει τό "πολύθυρον τριβώνιον", τό τρύπιο ράσο δηλαδή, οὔτε τά χονδροπάπουτσα, οὔτε οἱ "μαλλίνες" οὔτε τά τσουράπια οὔτε ὁ τορβάς.

Τώρα τό λόγον ἔχουν τά πτυχία, οἱ γνώσεις, οἱ δημόσιες σχέσεις. Καί κυρίως ὁ κοινωνικός μοναχισμός. Λίγη προσευχή (καί αὐτή σέ ζεστό ἤ δροσερό περιβάλλον, ἀναλόγως ἐποχῆς) καί πολλή δράσις. Πολλή φιλοσοφία καί ἐλάχιστη θεολογία, δηλαδή ζωή πνευματική. Πολλή κριτική ἐναντίον πάντων (μηδέ τοῦ Πατριάρχου ἐξαιρουμένου) καί καθόλου αὐτοκριτική. Ἀπαντήσεις γιά ὅλα τά θέματα (ἀπό ἀντισύλληψη μέχρι σύλληψη) καί, παρακαλῶ, ὄχι ἀντιρρήσεις. Ράσο ἀτσαλάκωτο καί ἀρίστης ποιότητος, κουκούλι γιά νεράϊδες... καί κυρίως ὄχι ζόρι. Καί ἔτσι, Θεοῦ παραχωρήσει, φθάσαμε σέ μοναχούς "ροκάδες" πού τραγουδοῦν λικνιζόμενοι τούς αἰσθησιακούς ρυθμούς τῆς "ρόκ" μουσικῆς, παίζοντας ἠλεκτρική κιθάρα γιά τό.... καλό μας καί γιά τό καλό της νεολαίας. Πῶς ἀλλιῶς θά γνωρίσουν τόν Χριστό;...

Ἀρχιμ. Δοσίθεος, Ἡγούμενος Ἱερᾶς Μονῆς Τατάρνης