Ὅταν παίζεις μὲ τὸ ἄυλο χρῆμα, 

παίζεις μὲ τὰ φαντάσματα… (β)

Τὸ θελήσαμε, ὅμως, νὰ μείνουμε ἐμβρόντητοι. Τὸ ζητήσαμε νὰ μαγευτοῦμε ἀπὸ τὸ ἀνεξέλεγκτο. Λόγω τῆς ἀνίας της, ἡ Δύση -ἀφοῦ πλέον εἶχε ξεφύγει ἀπὸ τὰ βάσανα- νόμιζε ὅτι θὰ διασκέδαζε μὲ τὸ νὰ παίξει ἀκόμη ἕνα παιγνίδι, μὲ τὸ ἄυλο χρῆμα αὐτὴ τὴ φορά. Τὸ ἄυλο τὴν ξεγέλασε. Ἀλλὰ ὅταν παίζει κανεὶς μὲ τὰ ἄυλα, εἶναι σὰν νὰ παίζει μὲ τὰ φαντάσματα. Καὶ δὲν δικαιοῦται τότε νὰ λέει ὅτι τὸν παραπλάνησαν τὰ φαντάσματα, γιατὶ τὰ τελευταῖα εἶναι γιὰ νὰ κάνουν αὐτὸ ἀκριβῶς. Τὸ καινούργιο καὶ τὸ ἀπρόβλεπτο

Πρὸς τί λοιπὸν τὸ παράπονο; Ὁ κόσμος μας ἐπεθύμησε τὸ καινούργιο ὑπὸ τὸν ὄρο ὅτι δὲν θὰ περιεῖχε τὸ ἀπρόβλεπτο. Ἦταν παράλογο αὐτό, καὶ κάτι χειρότερο: ἀφύσικο. Ἔτσι τὸ πλῆγμα ἦρθε ἀναπόφευκτα. Πρέπει νὰ τὸ σκεφτοῦμε ξανὰ αὐτό, πρέπει νὰ χωνέψουμε τὴν ἀποτυχία μας. Προβάλλει μήπως τὸ αἴτημα ἑνὸς νέου φαταλισμοῦ; Ὄχι ἀναγκαστικά.

Σὲ κάποιους ἴσως ριζώσει, πράγματι, ἕνα αἴσθημα ταπεινωμένης ὑποταγῆς σὲ ὅσα γίνονται ἐρήμην τους. Γιὰ κάποιους ἄλλους ὅμως μπορεῖ νὰ ἔχει ἀκόμη ἕνα νόημα νὰ ἐπαναπροσανατολιστοῦν χωρὶς αὐταπάτες. «Τὸ πεπρωμένο ὁδηγεῖ ὅποιον βούλεται, καὶ ὅποιον δὲν βούλεται, τὸν σέρνει», εἶχε πεῖ ὁ ὑπομονετικὸς Σενέκας.

Ἂς ἀρνηθοῦμε λοιπὸν νὰ συρθοῦμε ἀπὸ τὰ πράγματα κι ἂς προσπαθήσουμε νὰ πορευτοῦμε μέσα σ’ αὐτὸ ποὺ μοιάζει νὰ συντελεῖται τυχαία, ἀπὸ τοὺς ἀνταγωνισμούς, τὴν τρέλα τοῦ κέρδους, τὴ μανία τῆς ἐξουσίας, τὴν παγκόσμια ἀνικανότητα γιὰ σύναψη συμφωνιῶν. Ἡ μόνη θεραπεία γιὰ τὸ ἀπρόβλεπτο εἶναι ἡ τήρηση τῶν ὑποσχέσεων. Κι αὐτὴ ἡ ὑποχρέωση καταργήθηκε διεθνῶς, γελοιοποιήθηκε.

Δὲν μένει ἄλλο, ἑπομένως, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ νὰ συμφιλιωθοῦμε μὲ τὴν ἰδέα ὅτι ὑπάρχει τὸ ἐντελῶς ἀναπάντεχο. Τὸ περιέχουν τὰ πράγματα καὶ οἱ καταστάσεις, τὸ φέρει ὅμως καὶ ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος. Κάθε φορὰ ποὺ γεννιέται ἕνα ἀνθρώπινο πλάσμα, ἔρχεται στὸν κόσμο καὶ ἡ δυνατότητα νὰ συμβεῖ τὸ ὁτιδήποτε. Ἡ γέννηση εἶναι ἕνα μοναδικὸ συμβὰν κι ἀνάλογα μοναδικὴ μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ ἡ δράση καθενός. Μποροῦμε νὰ ξαναγεννήσουμε τὸν ἑαυτό μας, νὰ ξαναγίνουμε δραστήριοι εἴτε ἀπὸ ἀπελπισία, εἴτε ἀπὸ πεῖσμα, εἴτε ἐπειδὴ νιώθουμε πὼς αὐτὸ εἶναι τὸ μόνο γόητρο γιὰ ἕναν θνητό. Εὔχομαι νὰ ἰσχύσει τὸ τελευταῖο.

Βασίλης Καραποστόλης