Καὶ τί μπορεῖ νὰ κάνει κανείς;

Εἶπε ὁ ἀδελφός: «Ἀλήθεια γέροντα, θὰ ἀλλάξουν οἱ συνήθειες καὶ οἱ παραδόσεις τῶν χριστιανῶν στὰ ἔσχατα χρόνια καὶ δὲν θὰ ὑπάρχουν Ἱερεῖς στὶς ἐκκλησίες;»

Καὶ ὁ Ἀββὰς Παμβὼ ἀπάντησε:

«Ἐκεῖνο τὸν καιρὸ θὰ ψυχραθεῖ ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν καὶ θὰ πέσει μεγάλη θλίψη. Θὰ γίνουν ἐπιδρομὲς ἐθνῶν. Μετακινήσεις λαῶν, ἀστάθεια στοὺς βασιλεῖς, ἀνωμαλία στοὺς κυβερνῆτες, οἱ Ἱερεῖς θὰ γίνουν ἄσωτοι καὶ οἱ μοναχοὶ θὰ ζοῦν μὲ ἀμέλεια.

Οἱ ἡγούμενοι θὰ ἀδιαφοροῦν γιὰ τὴ δική τους σωτηρία ἀλλὰ καὶ τοῦ ποιμνίου τους. Θὰ εἶναι ὅλοι τους πρόθυμοι καὶ πρῶτοι στὰ τραπέζια καὶ ἐριστικοί. Ὀκνηροὶ στὶς προσευχὲς ἀλλὰ πρόθυμοι στὴν καταλαλιά, ἕτοιμοι γιὰ κατηγορία. Δὲν θὰ θέλουν οὔτε νὰ μιμοῦνται οὔτε νὰ ἀκοῦνε βίους καὶ λόγους Γερόντων, ἀλλὰ κυρίως θὰ φλυαροῦν καὶ θὰ λένε «ἂν ζούσαμε κι ἐμεῖς στὶς μέρες τους, θὰ ἀγωνιζόμασταν καὶ ἐμεῖς».

Οἱ ἐπίσκοποι πάλι τῶν καιρῶν ἐκείνων θὰ δείχνουν δουλικότητα πρὸς τοὺς ἰσχυρούς, θὰ βγάζουν τὶς ἀποφάσεις ἀνάλογα μὲ τὰ δῶρα ποὺ θὰ παίρνουν καὶ δὲν θὰ ὑπερασπίζονται τοὺς φτωχούς, ὅταν θὰ κρίνονται. Θὰ θλίβουν τὶς χῆρες καὶ θὰ καταταλαιπωροῦν τὰ ὀρφανά.

Ἀκόμη θὰ εἰσχωρήσει καὶ στὸν λαὸ ἀπιστία, ἀσωτία, μίσος, ἔχθρα, ζήλεια, φιλονικία, κλεψιά, μέθη, ἔξαλλες διασκεδάσεις, μοιχεία, πορνεία, φόνοι καὶ διαρπαγές».

Εἶπε τότε ὁ ἀδελφός:

«Καὶ τί θὰ μπορεῖ νὰ κάνει κανεὶς σὲ τέτοιους δύσκολους καιρούς;»

Καὶ ὁ Γέροντας ἀπάντησε:

«Παιδί μου, σὲ τέτοιες ἡμέρες θὰ σωθεῖ ἐκεῖνος ποὺ θέλει καὶ προσπαθεῖ νὰ σώσει τὴν ψυχή του καὶ αὐτὸς θὰ ὀνομαστεῖ μέγας στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν».